W działalności korekcyjno – rehabilitacyjnej powszechnie znane jest korzystne oddziaływanie środowiska wodnego. Przykładem może być wszelka działalność ruchowa w wodzie przy zaburzeniach narządu ruchu.
Dotychczas zajęcia na pływalni wykorzystywane były jako forma uzupełniająca korekcję. Celem tych zajęć były działania ogólnorozwojowe, odciążające i wzmacniające układ krążenia i układ oddechowy.
W ostatnich latach zdecydowanie wzrosło zainteresowanie środowiskiem wodnym z powodu dużego oddziaływania bodźców korekcyjnych na organizm człowieka. Na zajęcia z pływania korekcyjnego powinny być kierowane dzieci już potrafiące pływać. Jeżeli dziecko jeszcze nie potrafi pływać zaleca się, aby w pierwszej kolejności zapisać je na naukę pływania. Należy podkreślić, iż już w tym momencie woda wpływa korzystnie na proces korygowania wadliwej postawy ciała. Korygowanie wad postawy dzięki zajęciom na pływalni jest bardzo lubianą formą terapii. Pozwala ona łączyć przyjemność, jaką jest dla dziecka przebywanie w wodzie i doskonalenie umiejętności pływackich z oddziaływaniem terapeutycznym, którego dziecko – zaabsorbowane w wodzie może – nawet nie dostrzegać.
Podczas pływania korekcyjnego koncentrujemy się nie na doskonaleniu technik pływackich, lecz na wykonywaniu konkretnych ćwiczeń korekcyjnych – głównie elongacyjnych, rozciągających, wzmacniających lub rozluźniających poszczególne grupy mięśniowe, derotacyjnych i koordynacyjnych.
Pływanie korekcyjne połączone z odpowiednio dobranymi ćwiczeniami wpływa korzystnie na:
- Korygowanie nieprawidłowości układu różnych segmentów ciała w warunkach odciążenia;
- Wzmocnienie odpowiednich grup mięśniowych;
- Rozciągnięcie przykurczonych tkanek miękkich;
- Doskonalenie koordynacji ruchów i panowania nad układem ciała;
- Wyrabianie silnego gorsetu mięśniowego;
- Usprawnienie funkcji mięśni oddechowych, poprzez zwiększenie ruchomości klatki piersiowej;
- Zwiększenie ogólnej wydolności organizmu.
Do zalet środowiska wodnego w prowadzeniu ćwiczeń korekcyjnych zalicza się wyeliminowanie ciężaru masy ciała znajdującego się powyżej miejsca schorzenia, uzyskanie dodatkowego, wymuszonego ruchu mięśni oddechowych głównych i pomocniczych, zwiększenie amplitudy ruchów klatki piersiowej oraz opóźnienie czasu występowania zmęczenia. Ruch w wodzie połączony z pokonywaniem jej oporu, równomiernie kształtuje ciało, przyczynia się do poprawienia postawy, usunięcia nadmiernych krzywizn kręgosłupa, lepszego wysklepienia klatki piersiowej i zwiększenia pojemności płuc. W czasie zanurzenia ciała w wodzie odciążenie zmniejsza napięcie mięśni posturalnych, zwiększając możliwość autokorekcji postawy.
Osoba zanurzona w wodzie, nawet przy małej intensywności, wskutek oporu ciśnienia hydrostatycznego wody, włącza pomocnicze mięśnie oddechowe. Ciśnienie hydrostatyczne wody stanowi opór dla przepony i rozszerzalności klatki piersiowej, co zmusza mięśnie oddechowe do intensywniejszej pracy i przyczynia się do zwiększenia pojemności życiowej płuc. Ćwiczenia w środowisku wodnym angażują równocześnie w dużym stopniu układ krążenia, wpływając na rozrost ekscentryczny serca powiększając duże pnie żylne jak i tętnicze,zwiększając jego sprawność, co wpływa korzystnie na ogólną wydolność organizmu.
Ćwiczony odcinek ciała na swej drodze napotyka niemal jednakowy opór, a więc można powiedzieć, że tego typu aktywność nosi znamiona ćwiczeń izokinetycznych. Istnieją różne sposoby na zwiększenie oporu wody – głównie przez przyspieszenie ruchu, głębsze zanurzenie, poprzez zwiększenie powierzchni pokonującej ten opór (deska, płetwy,łopatki), albo zastosowanie ciężarków w okolicy kostek i nadgarstków. Dzięki oporowi wody można uzyskać wzrost siły mięśni, co jest szczególnie istotne w przypadku mięśni osłabionych.
Bardzo ważną rolę w tej sytuacji odgrywa pozycja do ćwiczeń i kierunek wykonywanego ruchu. Jeśli ruchy wykonywane są równolegle do lustra wody to mamy odpowiednik ćwiczeń w odciążeniu. Przy ruchach od dna w kierunku powierzchni wody ułatwienie jest jeszcze większe, gdyż ruch wspomagany jest wyporem. Jeśli jednak ruch wykonywany jest w kierunku przeciwnym do tego ostatniego, to wypór stanowi tu utrudnienie dla niego, a ćwiczenie nabiera charakteru ćwiczenia oporowego. Podczas wykonywania ćwiczeń korekcyjnych zasadnicze role odgrywają trzy czynniki – rozluźnienie, odciążenie i opór. W jednych przypadkach oddziaływują one korygująco, a w innych wzmacniająco określone grupy mięśniowe.
Kolejną właściwością wody jest jej lepkość. Może okazać się ona pomocna w przywracaniu prawidłowej pecepcji nerwowo – mięśniowej. To właśnie lepkość wody wpływa na spowolnienie ruchów oraz stwarza warunki trójpłaszczyznowego oporu dla powtarzania prawidłowych wzorców ruchowych.